Mineralen

Over Mineralen…


Mineralen kan men in alledaagse woorden omschrijven als de mooie stenen die men in de natuur zelf kan vinden, die in museums te bewonderen zijn of die door winkels te koop worden aangeboden. Er is ook een wetenschappelijke definitie van, die is opgesteld door de International Mineralogical Association:

“Een mineraal is een element of chemische verbinding die normalerwijze kristallijn is en gevormd werd als het resultaat van een geologisch proces”.

Dat betekent:

  • een mineraal is kristallijn, of op zijn minst als fase éénduidig karakteriseerbaar
  • een mineraal is stabiel bij temperaturen tussen -60 en +60 graden Celsius
  • water is dus geen mineraal, ijs wel; een paar (historische) uitzonderingen zijn kwik en barnsteen
  • “slakken-mineralen” (zoals die ontstaan op storthopen van bv. smelterijen) worden niet meer beschouwd als mineraal, maar de reeds beschreven soorten blijven wel erkend
  • een mineraal is pas erkend na goedkeuring door de International Mineralogical Association, die ook beslist over twijfelgevallen
  • ook buitenaardse stoffen (bv. van de maan afkomstig) die aan deze voorwaarden voldoen, zijn mineralen
Een handstuk met pyrietkristallen. Foto Danny Alexandre

Mineralen worden, zoals alle elementen uit de natuur, gerangschikt volgens een classificatiesysteem. Er zijn verschillende systemen, die evenwel alle berusten op de scheikundige samenstelling en de kristalbouw van de mineralen. Het meest gebruikte systeem is dat ontworpen door de Duitser Hugo Strunz. Hierbij worden de mineralen op grond van hun samenstelling in 10 klassen onderverdeeld:

  1. elementen
  2. sulfides, arsenides, antimonides, bismutides, tellurides en selenides
  3. halogenides
  4. oxydes en hydroxides
  5. carbonaten en nitraten
  6. boraten
  7. sulfaten, chromaten, molybdaten en wolframaten
  8. fosfaten, arsenaten en vanadaten
  9. silikaten
  10. organische verbindingen

Deze klassen worden verder onderverdeeld. Elementen hierbij zijn de aan- of afwezigheid van vreemde anionen en van water, en de complexiteit van de bouw (vooral bij boraten en silikaten)

 


Enkele voorbeelden van kristalvormen van mineralen.

Op de volgende pagina’s verneem je meer over de volgende onderwerpen :