Meerdaalwoud – een bijzonder relictlandschap
&
Chardonnay Meerdael – bubbels uit de streek
Veel van onze verre geschiedenis ligt verrassend kortbij. Onder onze voeten. In de bodem.
Veelal zien we het pas als we weten dat het er is…
Ten Zuiden van Leuven ligt een Brabants licht heuvelend leemplateaubos van meer dan 20 km² – het Meerdaalwoud. Na het Zoniënwoud vormen het Meerdaalwoud en Heverleebos samen het grootste oudboscomplex in Vlaanderen, beheerd door het Vl. Agentschap voor Natuur en Bos. Dankzij archiefmateriaal (naast de Ferrarisboskaart v. 1775) kon men nagaan dat een deel – van het vanaf de 15de eeuw onafgebroken bebost Middeleeuwse woud – de 21ste eeuw gehaald heeft. In het laatglaciaal (14000 tot 10000 j. geleden) kregen de landschappen van Midden-België hun huidige vorm met in afwisselende koude en warme periodes een evolutie van steppe- naar bosvegetatie met als pioniers wilgen, berken en dennen. Dit plateau wordt ten Noorden, Zuiden en Westen begrensd door valleien van beken en rivieren. Dankzij het reliëf van een destijds ontwikkeld bos was er met de Michelsbergcultuur (vanaf 4250 v. Chr.) een vroege impact de mens in deze regio. Door de eeuwen heen zijn er landschapsvormen, sporen en littekens gevormd van natuurlijke oorzaak of van menselijke activiteit op strategische plekken aan een steile rand, op hoger gelegen gebieden, in en langs wegen, (weg en/of erosie)geulen, spectaculaire ravijnen, gesloten depressies, kuilen, putten, grachten, wallen, grafheuvels, bronnen en vijvers. Doordat de erosie onder dit bos beperkt is gebleven zijn het landschap, de bodem en archeologische vondsten (mede door Hona – in de jaren 80 van vorige eeuw – met o.a. fragmenten van Tiens aardewerk uit een Gallo-Romeinse grafheuvel) beter bewaard.
Het woud aan de zuidkant bestaat uit droge en natte dalen dwars op de Nethenvallei & uit lemige en zandige landtongen, begrensd door hoogtelijnen van wel max. 80 m. Hier gaan we op ontdekking naar relicten, verhalen over de diepere geschiedenis en huidige (natuur)fenomenen en flirten met de grens van een geordend (Vlaanderen – dambordpatroon met rechtlijnige boswegen & steenweg Leuven-Namen vanaf 1727 als annex bij de kastelen van de hertog van Arenberg) en uitbundiger (Waals Gewest) bosbestand en –beheer en…
– besluipen en verkennen een ambachtelijke zandgroeve met een deels ontsloten – 50 mln jaar geleden door zeeën gevormd – duinenlandschap, met gelaagde zandbanken en fossiele zeewormenholen;
– stuiten op sporen langs bomen en in modderbaden van de wilde voorouder van het huisvarken;
– beklimmen de met heidevegetatie begroeide Tomberg (tweede hoogste punt met 102,5 m boven de zeespiegel) tot aan één van de – voor onze voorouders geliefde – nu nog overblijvende lindebomen, waar artefacten uit het middenneolithicum (6300-5200 j. geleden) zijn gevonden en waar in de 15de & 16de eeuw nog woudrecht werd gesproken;
– begeven ons naar een pittoreske plek aan de oevers van de meanderende Nethen en beklimmen het plateau Sint-Nicasius langs overblijfselen van een hoogteverdediging met aarden wallen en grafheuvels uit de IJzertijd;
– lunchen aan de Paddenpoel (laagste punt v. 35 m b. zeesp.) en speuren naar de zeer zeldzame en bedreigde wilde appelboom;
– stoten op een 4-kilometerlange 18de eeuwse bakstenen abdijmuur van de voormalige blootvoetse karmelieten;
– kronkelen door een merkwaardige diepe holle weg & stuiten op een door de bliksem gevelde boom;
– spotten zwammen als de belangrijkste organismen bij de natuurlijke recyclage van dood hout in de voedselkringloop;
– maken op deze ‘dag van de landbouw’ kennis met een mousserende wijn – een fris en bruisend Vlaams streekproduct – Chardonnay Meerdael.
Meedoen: lunchpakket & eventueel regenkledij, fotoapparaat en verrekijker – Aandoen: stevige wandelschoenen en beschermende kledij
Afspraak wandeling: om 9u15 – Meerdaalwoud (Mollendaalbos) – 3053 Oud-Heverlee – bosparking Oost – aan de kruising van de Naamsesteenweg en de Weertsedreef : Komende van Leuven – de bosweg onmiddellijk links NA de houten fietsers- en voetgangersbrug (afbeelding v. fietser en voetgangers in het wit in ’t groot op de brug geschilderd) over de Naamsesteenweg OF komende van Hamme-Mille – de bosweg rechts vóór deze brug inrijden. Autoparking op enkele meters verder aan de linkerkant.
GPS: Sint-Joris-Weertstraat 8 – 3053 Oud-Heverlee – 50.808477, 4.711204 of 50°48’30.5”N 4°42’40.3”E
Ook te noteren of in gps op te nemen:
2de weg rechts op de rue de Hamme-Mille na de rue les Claines – 1320 Hamme-Mille (parkeren & Néthen en plateau Sint-Nicasius)
Kluis 1 – 3051 Sint-Joris-Weert (Oud-Heverlee) (aan Jeugdhuis De Kluis) (parkeren & lunch in open lucht of overdekt)
Rue de la Forêt – 1390 Nethen (Grez-Doiceau) (parkeren & kort bezoek abdijmuur karmelieten)
Rue de la Sapinière – 1390 Nethen (Grez-Doiceau) (parkeren & namiddagwandeling)
Monarkenweg 50 – 3050 Oud-Heverlee (parkeren & bezoek wijnbouwer Chardonnay Meerdael)
Waversebaan 157 – 3050 Oud-Heverlee (parking hoek Maurits Noëstraat en Waversebaan) (drink in Brasserie St. Jean)
Heel graag tot dan, Karin en Walter (Karin Frederickx – gsm 0498771333)
dag zes april zou Johan Luyckx ons inwijden in de boeiende wereld van het ijstijd- en klimaatonderzoek. Of het aan de klimaatverandering ligt weten we niet, maar onze spreker is plots “gepakt” door een hardnekkige griep en zal ons vrijdag dus niet te woord kunnen staan. De eerste lezing in het kader van ons nieuwe project zal dan ook noodgedwongen verschuiven naar 4 mei.